Παρά την «ανοιξιάτικη καραντίνα» στην οικονομία, οι τιμές των διαμερισμάτων το δεύτερο τρίμηνο κατέγραψαν αύξηση 4,1%, συνεχίζοντας την ανοδική πορεία της αγοράς ακινήτων που είχε ξεκινήσει από το 2018. Η τάση παραμένει αυξητική και για τους επόμενους μήνες, όμως όλα θα εξαρτηθούν από την εξέλιξη της πανδημίας, εκτιμούν παράγοντες της κτηματαγοράς.

Τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος που δόθηκαν στη δημοσιότητα αποτυπώνουν την κατάσταση στην αγορά ακινήτων κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους, την περίοδο επιβολής του γενικευμένου lockdown. Σύμφωνα με αυτά, το δεύτερο τρίμηνο του 2020 οι τιμές των διαμερισμάτων ήταν κατά μέσο όρο αυξημένες κατά 4,1% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2019. Το πρώτο τρίμηνο του 2020 η αντίστοιχη αύξηση διαμορφώθηκε στο 6,6%, ενώ για το σύνολο του 2019 οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 7,2%. Η κάμψη στον ρυθμό αύξησης που παρατηρείται δεν ανατρέπει τη δυναμική ανόδου των τιμών των ακινήτων, λένε οι ειδικοί της αγοράς, την οποία αποδίδουν στο χαμηλό επίπεδο τιμών λόγω της κρίσης αλλά και στο γεγονός ότι τα ακίνητα εξακολουθούν να αποτελούν ένα ασφαλές επενδυτικό καταφύγιο σε περιόδους έντονης αβεβαιότητας, όπως η τωρινή.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον δείχνει η αύξηση των τιμών 5,4% – το δεύτερο τρίμηνο του 2020 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2019 – για τα «νέα» διαμερίσματα, δηλαδή ηλικίας έως 5 ετών, και 3,2% για τα «παλαιά», δηλαδή ηλικίας άνω των 5 ετών. Επίσης, όπως προκύπτει από τα στοιχεία, το πρώτο τρίμηνο του 2020 σημειώθηκε αύξηση των τιμών των «νέων» διαμερισμάτων κατά 7,7%, ενώ οι τιμές των «παλαιών» διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 6,0% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2019. Για το σύνολο του 2019, οι τιμές για τα «νέα» και τα «παλαιά» διαμερίσματα αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 7,7% και 6,9% αντίστοιχα.

Μάλιστα, κατά γεωγραφική περιοχή προκύπτει ότι η αύξηση των τιμών των διαμερισμάτων το δεύτερο τρίμηνο του 2020 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2019 ήταν 6,8% στην Αθήνα, 4,2% στη Θεσσαλονίκη, 0,8% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 2,0% στις λοιπές περιοχές της χώρας. Με βάση τα στοιχεία, το πρώτο τρίμηνο του 2020 οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 10,5% στην Αθήνα, 5,3% στη Θεσσαλονίκη, 2,2% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 4,0% στις λοιπές περιοχές της χώρας σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2019. Για το σύνολο του 2019, η αύξηση των τιμών στις ίδιες περιοχές σε σχέση με το 2018 ήταν 10,5%, 6,9%, 3,8% και 4,5% αντίστοιχα. 

Οι τιμές των διαμερισμάτων για το σύνολο των αστικών περιοχών της χώρας, το δεύτερο τρίμηνο του 2020, αυξήθηκαν κατά 4,8% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2019. Με βάση τα στοιχεία, το πρώτο τρίμηνο του 2020 η αντίστοιχη αύξηση των τιμών των διαμερισμάτων στις αστικές περιοχές ήταν 7,0%, ενώ για το σύνολο του 2019 η μέση ετήσια αύξηση διαμορφώθηκε στο 7,4%.

Παράλληλα, όπως σχολιάζει ο Θεμιστοκλής Μπάκας, πρόεδρος Πανελλαδικού Δικτύου Κτηματομεσιτών E-Real Estates, οι κατασκευαστές σε μεγάλο ποσοστό δεν πιέζονται να ρίξουν τις τιμές. Οπως εξηγεί, ο ένας λόγος είναι επειδή το οικόπεδο – όπου έχει ανεγερθεί η πολυκατοικία νεόδμητων διαμερισμάτων – είναι ιδιόκτητο και η αγορά έχει πραγματοποιηθεί μεταξύ 2012-2015. Τότε οι τιμές των οικοπέδων είχαν μειωθεί σε υπέρτατο βαθμό – άρα φθηνό κόστος γης ανά δομήσιμο τετραγωνικό μέτρο. Ο δεύτερος λόγος είναι επειδή έχουν προβεί σε πολύ καλή συμφωνία αντιπαροχής με τον οικοπεδούχο ή/και έχουν ήδη πουλήσει ικανοποιητικό αριθμό διαμερισμάτων (εντός του 2019 και αρχές του 2020), αποκτώντας την απαραίτητη ρευστότητα, ώστε, πλέον, να μην πιέζονται να πουλήσουν άμεσα τα εναπομείναντα νεόδμητα διαμερίσματα.

Σε κάθε περίπτωση, όπως αναφέρουν οι παράγοντες της αγοράς, ένα από τα μέτρα που έχει συμβάλει θετικά στην άνοδο των τιμών των ακινήτων ήταν η αναστολή της επιβολής ΦΠΑ 24% στις νεόδμητες κατοικίες. Το συγκεκριμένο μέτρο ήταν από τα πρώτα που έλαβε η κυβέρνηση για να τονώσει την οικοδομή και την αγορά ακινήτων, που αποτελεί μία από τις βασικές κινητήριες δυνάμεις της ελληνικής οικονομίας. Στην ίδια κατεύθυνση, ρόλο έπαιξε και η αναστολή του φόρου υπεραξίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων που επιβάλλεται στη διαφορά μεταξύ της τιμής κτήσης και της τιμής πώλησης.

Πάντως όλα θα εξαρτηθούν τους επόμενους μήνες στην αγορά ακινήτων από την τροπή της πανδημίας. Και αυτό καθώς η ελληνική κτηματαγορά, όπως αναφέρουν αρμόδιοι παράγοντες, στηρίζεται σημαντικά στους ξένους επενδυτές και στο πρόγραμμα της Golden Visa. Αυτό σημαίνει ότι μια επιδείνωση της κατάστασης για μακρό χρονικό διάστημα στον βαθμό που θα πληγεί το παγκόσμιο επενδυτικό κλίμα θα έχει ανάλογες επιπτώσεις και στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τον Θανάση Λίγγο της μεσιτικής Lead Estate, αν είμαστε σε κανονικές συνθήκες, η αγορά μπορεί να κινηθεί ελαφρώς ανοδικά τους επόμενους μήνες, ωστόσο στην περίπτωση που υπάρξει lockdown είναι πολύ πιθανό το κλίμα να αντιστραφεί.