Το γεγονός ότι η χώρα μας διανύει μία βαθιά στεγαστική κρίση αποτελεί πλέον κοινή παραδοχή.

Το σύνολο των δεικτών της Eurostat κατατάσσουν την Ελλάδα πρωταθλήτρια στο κόστος στέγασης για τουλάχιστον 7 συναπτά έτη στο σύνολο των χωρών της Ε.Ε.

Η ραγδαία αύξηση των ενοικίων αποτελεί το «μείζον» θέμα συζήτησης και προβληματισμού στο σύνολο των συμπολιτών μας, ιδιαίτερα όσων σκέφτονται είτε να κάνουν το επόμενο βήμα στη ζωή τους δημιουργώντας οικογένεια και έχουν ξεκινήσει το «σαφάρι» αναζήτησης κατοικίας είτε για όσους έχει λήξει ή/λήγει το μισθωτήριο συμβόλαιο τους επόμενους μήνες και αναμένουν να ενημερωθούν για τις νέες «απαιτήσεις» του ιδιοκτήτη.

Τα ζητούμενα μισθώματα οικογενειακών κατοικιών κατέγραψαν συσσωρευτική αύξηση που αγγίζει ακόμη και το 50%-60% σε πολλές περιοχές της Αττικής, το χρονικό διάστημα 2017-2024 – την ίδια στιγμή οι κατοικίες κατάλληλες για νέους ή/και φοιτητές αγγίζουν ακόμη και το 65%-70%.

Πλέον, το κόστος στέγασης στην Ελλάδα έχει εκτιναχθεί σε τέτοια επίπεδα που αγγίζει το σύνολο ενός «καλού» μισθού αν πρόκειται για οικογενειακή κατοικία και το 60%-70% του εισοδήματος για κατοικία κατάλληλη για νέους ή/και φοιτητές.

Σύμφωνα με τη Morgan Stanley, ο πληθωρισμός στα ενοίκια στην Ελλάδα τρέχει πάνω από τρεις φορές σε σύγκριση με τον αντίστοιχο πληθωρισμό στην Ευρωζώνη.

Συγκεκριμένα, στη χώρα μας οι τιμές των ενοικίων αυξάνονται με 10,5%, ενώ στην Ευρωζώνη με 2,9%. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛ.ΣΤΑΤ.) ο πληθωρισμός στα ενοίκια κατοικιών έτρεξε με 10,8% τον Απρίλιο του 2025.

Στην Αττική

Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι στο σύνολο των περιοχών του Νομού Αττικής η διαθεσιμότητα ακινήτων προς μίσθωση είναι πολύ μικρή έναντι των προηγούμενων χρόνων. Παράλληλα, το μεγαλύτερο μέρος των διαθέσιμων προς μίσθωση ακινήτων 80 τ.μ.-110 τ.μ. άνω του 1ου ορόφου διατίθεται με ζητούμενες τιμές μίσθωσης άνω των 800€/μήνα.

• Στις περιοχές του κέντρου των Αθηνών 8 στα 10 σπίτια έχουν ζητούμενο μίσθωμα άνω των 700€, εκ των οποίων τα 4 πάνω από 1.000€
• Στις περιοχές των Βορείων Προαστίων 9 στα 10 σπίτια έχουν ζητούμενο μίσθωμα άνω των 800€, εκ των οποίων τα 8 πάνω από 1.000€.
• Στις περιοχές των Νοτίων Προαστίων 9 στα 10 σπίτια έχουν ζητούμενο μίσθωμα άνω των 800€, εκ των οποίων τα 7 πάνω από 1.000€.
• Στις περιοχές του Πειραιά 8 στα 10 σπίτια έχουν ζητούμενο μίσθωμα άνω των 700€, εκ των οποίων τα 3 πάνω από 1.000€.
• Στις περιοχές του Υπολοίπου Αττικής 8 στα 10 σπίτια έχουν ζητούμενο μίσθωμα άνω των 700€, εκ των οποίων τα 1 πάνω από 1.000€.

Καθυστερήσεις δανείων

Οι καθυστερήσεις σε λογαριασμούς στεγαστικών δανείων, ενοικίων ή υπηρεσιών κοινής ωφέλειας είναι μία άλλη ένδειξη ότι το κόστος στέγασης είναι πολύ υψηλό.

Σύμφωνα με την Eurostat, στην Ελλάδα το 47,3% (2022: 45,5%) των ατόμων ζουν σε νοικοκυριά με καθυστερήσεις σε στεγαστικά δάνεια, ενοίκια ή λογαριασμούς κοινής ωφελείας, που αποτελεί το μεγαλύτερο ποσοστό στο σύνολο των 29 χωρών της Ε.Ε., όταν το μέσο όρο στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 9,3%.

Δηλαδή, περίπου ο μισός πληθυσμός της χώρας μας ζει σε νοικοκυριά που έχουν καθυστερήσεις σε έξοδα που είναι άμεσα σχετιζόμενα με τη στέγαση.

Μείωση ιδιοκατοίκησης

Σε αντίθεση με την αύξηση τόσο των ενοικίων όσο και των τιμών πώλησης η ιδιοκατοίκηση στην Ελλάδα καταγράφει μείωση κατά 5,8 ποσοστιαίες μονάδες το χρονικό διάστημα 2019-2023.

Η μείωση αυτή αντιστοιχεί σε 229.042 κατοικίες (3.949.900 το στεγαστικό απόθεμα το 2019 – Eurostat).

Ένα μεγάλο μέρος των άνωθεν κατοικιών μπορεί να «χάθηκαν» λόγω της έναρξης των πλειστηριασμών.

Παράλληλα, μέρος ιδιοκτητών ακινήτων με οφειλές σε τραπεζικά ιδρύματα θέλησαν να εξοφλήσουν το ποσό οφειλής πουλώντας την ιδιοκτησία τους, επιλέγοντας να προβούν σε μίσθωση κατοικίας.

Ο μύθος ότι η Ελλάδα διαθέτει το υψηλότερο ποσοστό ιδιοκατοίκησης στην Ευρώπη καταρρίπτεται σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat.

H Ελλάδα για το έτος 2023 κατατάσσεται στην 20ή θέση ανάμεσα σε 33 χώρες της Ευρώπης χάνοντας τη 19η θέση που κατείχε το 2020 και τη 17η θέση που κατείχε το 2019.

Η χώρα μας καταγράφει μείωση κατά 5,8 μονάδες του ποσοστού ιδιοκατοίκησης εντός της τελευταίας τετραετίας (2019-2023).

Μένουν με τους γονείς

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Eurostat, το 71,9% των νέων ηλικίας 18-34 ετών (400.000 νέοι) ζουν με τους γονείς τους, στο παιδικό τους δωμάτιο.

Η Ελλάδα κατατάσσεται 2^η στη λίστα των 26 χωρών της Ε.Ε., όταν ο μέσος όρος δεν ξεπερνά το 49,4%.

Οι πολιτικές στέγασης που εφαρμόζει η Πολιτεία δεν εξυπηρετούν επαρκή αριθμό δικαιούχων ώστε να καταγραφεί αισθητή μείωση των νέων που παραμένουν στην οικογενειακή κατοικία.

Μάλιστα, το ποσοστό των νέων που διαμένει στο παιδικό του δωμάτιο παραμένει υψηλό όταν επικεντρωνόμαστε στις ηλικίες 25-34, τη στιγμή που σε άλλες χώρες της Ευρώπης περιορίζεται αισθητά, κάτι που σηματοδοτεί μία σημαντική αναβολή στην ομαλή στεγαστική πορεία των νέων ανθρώπων στην Ελλάδα.

Η αύξηση του κόστους στέγασης φαίνεται να οδήγησε πολλούς νέους φοιτητές να επέλεξαν πανεπιστημιακές σχολές πλησίον της οικογενειακής κατοικίας.

Το 90,05% των νέων 18-24 ετών διαμένουν στο παιδικό τους δωμάτιο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat.

Κόστος στέγασης

Ένας τρόπος για να «μετρήσουμε» εάν το κόστος στέγασης είναι πολύ υψηλό είναι να εξετάσουμε την αναλογία του κόστους κατοικίας προς το εισόδημα. Εάν το κόστος στέγασης υπερβαίνει το 40% του διαθέσιμου εισοδήματος είναι σημάδι ότι τα νοικοκυριά αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τη στέγαση.

Στην Ε.Ε. το 2023, το 22,8% των ενηλίκων δαπανούσαν άνω του 40% του διαθέσιμου εισοδήματός τους για το κόστος στέγασης, όταν στην Ελλάδα το 62,3% των ενηλίκων δαπανούν άνω του 40% του διαθέσιμου εισοδήματός τους.

Την ίδια στιγμή, ένας ενήλικας άνω των 65 ετών – δηλαδή συνταξιούχος, μόλις το 24,4% στην Ε.Ε δαπανούσε άνω του 40% διαθέσιμου εισοδήματος, ενώ στην Ελλάδα το 55%.

*Ο Θεμιστοκλής Μπάκας είναι Πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates

Πηγή: https://www.vradini.gr/